Lefkara

Arts & Culture Retreats & Relaxation

Na wysokości 700 metrów i wcinając się w stoki Troodos leży większa z dwóch wiosek Lefkara.

Pano Lefkara to wioska o bogatym dziedzictwie historycznym, które można śledzić aż do epoki neolitu i który można odkryć, przechadzając się po jej krętych uliczkach i wąskich alejkach. W pobliżu Poczty znajduje się oszałamiająca grupa arkad, a wiele budynków ma piękne stare drewniane drzwi z różnymi zatrzaskami, w tym kilka w stylu zaciśniętej pięści damskiej.

 

W okresie letnim wszystkie domy są kolorowe, gdyż kwiatowe donice zdobią schody, balkony i każdy zakamarek.

Wioska jest dobrze znana z doskonałych przykładów różnych stylów architektonicznych, począwszy od budynków pochodzących z lat panowania Imperium Osmańskiego (1571-1878) z ich charakterystycznymi płaskimi dachami z gliny i niewielką ilością okien, po wspaniałe późniejsze style z dachami pokrytymi glinianymi dachówkami i ścianami obłożonymi miejscowym wapieniem, które dały wiosce jej nazwę – lefka ori oznaczające ‘białe góry’. Cypryjskie domy tradycyjnie budowane były wokół duzego cienia wewnętrznego dziedzińca -'avli'- gdzie nawet dzisiaj cała rodzina zasiada razem na letnie posiłki, a kobiety z domu zbierają się w ciągu dnia pod kloszem z liści winorośli, aby przygotowywać warzywa na wieczorny posiłek lub siedzieć w grupach, dyskutując o swoich rodzinach, wykonując haft. W ostatnich latach wiele domów w wiosce zostało odnowionych z miłością przez ich obecnych właścicieli. 

W sercu społeczności wioski znajduje się Kościół Świętego Krzyża, który został zbudowany w połowie XIX wieku na miejscu, gdzie kiedyś stał kościół bizantyjski. Mówi się, że to miejsce wybrała Święta Helena, a wewnątrz kościoła przechowywany jest fragment Świętego Krzyża. Ten kościół ma szczególnie piękną ikonostas z XVIII wieku. 

 

Kolejny piękny kościół wart odwiedzenia podczas pobytu w okolicy, to Kościół Archanielski, który stoi na polu niedaleko mniejszej wioski Kato (Dolna) Lefkara. Kato Lefkara jest znacznie mniejsza niż jej starsza siostra, ale nadal warto ją zwiedzić, ponieważ także ma wiele tradycyjnych stylów architektonicznych do zobaczenia.

Przez wiele lat nazwa ‘Lefkara’ była synonimem pięknej koronki zwaną Lefkaritika, która jest tam wytwarzana od średniowiecza. Kobiety w wiosce nauczone były haftu pięknych koronek przez włoskie kobiety podczas lat panowania weneckiego (1489-1571). Mówi się, że gdy Leonardo da Vinci odwiedził Lefkarę, był tak pod wrażeniem skomplikowania haftu, że zabrał piękny obrus ołtarzowy z powrotem do katedry w Mediolanie i nawet do dziś mieszkańcy regularnie prezentują katedrze obrus na pamiatkę tego wydarzenia.

 

Wczesnym w zeszłym wieku, gdy kobiety spędzały czas w domu, wykonując hafty Lefkaritika, ich mężowie i synowie podążali daleko po Europie z walizkami swoich dzieł sztuki, sprzedając piękne wyroby, zanim wracali do domu. W 2009 roku, ku zadowoleniu mieszkańców, ich piękne rękodzieło pojawiło się po raz pierwszy na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, a dzisiaj rzemiosło kwitnie, a wiele młodych dziewcząt uczy się Lefkaritika od swoich babć, i chociaż wiele z haftów jest silnie zakorzenionych w tradycji, każda osoba wplata swą indywidualną osobowość w każdy haft.

Przechadzając się krętymi ulicami wioski, wciąż można zobaczyć kobiety siedzące w cieniu drzew w grupach, rozmawiające ze sobą, podczas gdy haftują skomplikowane wzory na białym lnianym materiale, który jest rozciągnięty na poduszkę z welwetowym obiciem. 

 

Wzdłuż głównej ulicy Pano Lefkara znajduje się wiele sklepów z Lefkaritika i kawałek haftu to idealna pamiątka dla wielu odwiedzających wioskę.

Od ostatniego wieku Pano Lefkara stała się również znana z prac srebrniczych, a jej rzemieślnicy można znaleźć w swoich warsztatach rytmicznie młotkując metal. Pierwsi srebrni rzemieślnicy osiedlili się w wiosce, ponieważ w okolicy jest wiele kościołów zawierających cenne ikony pokryte srebrem w celu ich ochrony. 

 

Dzisiaj rzemieślnicy wciąż wykonują i odnawiają ikony, ale także wytwarzają biżuterię, naczynia, pojemniki na kadzidło i zestawy łyżeczek glyka (do jedzenia konserwowanych miękkich owoców).

Rzemieślnicy używają dwóch metod do wytwarzania tych pięknych przedmiotów. Pierwsza technika nazywa się ‘obróbka metalu’, którą po raz pierwszy praktykowali starożytni Grecy i Rzymianie. Używają także ‘typomy’, co jest metodą wylewania cieknego srebra do form wykonanych w drobnym piasku. Trzecią metodą - a prawdopodobnie najbardziej charakterystyczną i słynną stylem srebrnych wyrobów z Lefkary jest ‘trifourenia’ (filigran). Cienka srebrna drut jest gięty i skręcany w skomplikowane wzory przez rzemieślnika, z którego każdy ma własne wyjątkowe wzory.